Vijf jaar na corona: Wat ging er mis en wat hebben we geleerd?

Vijf jaar geleden kwam het coronavirus naar Nederland, wat zorgde voor veel paniek en ingrijpende maatregelen. In Nieuws van de Dag reflecteren we op de aanpak van toen met hoogleraar Marcel Levi, epidemioloog Eline van den Broek-Altenburg, columnist Marianne Zwagerman en opiniemaker Jan Slagter.

De eerste coronabesmetting in Nederland zorgde voor een schokgolf. Er was een onmiddellijk tekort aan IC-bedden en beschermende middelen, wat leidde tot strenge maatregelen zoals de avondklok en de anderhalve meter afstand. Voor veel mensen voelde het alsof de wereld op zijn kop stond.

Marcel Levi, hoogleraar geneeskunde kijkt terug op een periode met grote onzekerheid en angst. "De druk op zorgverleners was enorm, en besluiten over beleid werden vaak genomen op basis van wat men op dat moment dacht dat het beste was. Er waren toen veel twijfels: doen we het wel goed?"

Volgens Marcel Levi had het sluiten van scholen veel negatieve gevolgen voor kinderen en jongeren, en dit zou in de toekomst wellicht anders aangepakt moeten worden. Volgens epidemioloog Eline van den Broek-Altenburg lag de focus te veel op de zorg, terwijl andere belangrijke aspecten, zoals mentale gezondheid en economische impact, onderbelicht bleven.

Veel mensen die voorheen geen psychische problemen hadden, ervaarden nu aanzienlijke stress en angst, vertelt Van den Broek-Altenburg in Nieuws van de Dag. "Dit toont aan dat een breder perspectief op gezondheid noodzakelijk is bij het formuleren van beleid in een toekomstige crisis."

Columnist Marianne Zwagerman wijst erop dat de media een belangrijke rol hebben gespeeld in het vormgeven van de publieke perceptie en het beleid. "Ik zit mij totaal kapot te ergeren. Dit is wat ik de hele pandemie de 'angstporno' heb genoemd. Continu die neiging van media om het ziekenhuis in te duiken om te vragen hoe erg het was."

De angst die werd gecreëerd, heeft geleid tot maatregelen die te ver gingen, vindt Zwagerman. "Vooral de rol van de media is hierin echt kwalijk geweest." Marcel Levi stelt dat in de evaluatie van de coronacrisis het belangrijk is dat we niet alleen kijken naar wat gedaan is, maar ook naar wat we beter hadden kunnen doen.

De experts zijn het erover eens dat er behoefte is aan een kritische terugblik, zodat er lessen getrokken kunnen worden die in de toekomst toegepast kunnen worden. De uitdagingen van een nieuwe pandemie zijn onvermijdelijk, en het is van groot belang dat we voorbereid zijn met een beter doordacht en breder beleid.

Dit artikel is deels tot stand gekomen met de hulp van AI.